.png)
Biri valizin üstünde oturmuş, biri köprüde hamakta keyif yapıyor, biri de dürbünle şehri gözetliyor. Budapeşte'de minik heykellerin peşine düştük. Bulmak kolay değildi ama devasa bir bulmacayı çözmek gibi heyecan vericiydi.
Mihály Kolodko... Ukrayna'da doğmuş bir heykeltıraş.
Büyük heykeller de yapmış. Ama fark etmiş ki, masraflı iş. Üstelik heykeli yaptın, bir yere konması da pek çok sorunu beraberinde getiriyor. 2010 yılında minik heykeller yapmaya başlamış. Bu sayede sanatçı özgürlüğüne kavuşmuş. Kolodko'nun özgürlüğü Budapeşte için bir bulmacaya dönüşmüş.
"Nerede bu minik heykeller?"
Sadece sanatçıların aklına gelir böyle şeyler. Koca bir kentin orasına burasına minik, minik de demeyelim minicik heykeller yerleştirmek. Dikkat etmesek yanından görmeden geçip gideceğimiz kadar minik heykeller.
Heykeller gerçekten minik. Bazıları 5 cm kadar, bazıları en fazla 10-15 cm... Google Haritalar'da işaretlenmişler. Yine de minik heykelleri bulmak zamanımızı aldı. Fakat ne tuhaf, bulunca çocuklar gibi mutlu olduk!
Bu minik heykeller Budapeşte'ye gelenler için bir bulmacaya dönüşmüş. Bu heykelleri bulmak ve fotoğraflamak Budapeşte'deki pek çok etkinlikten biri. Geri durur muyuz, biz de düştük minik heykellerin peşine... Hem de havaalanına iner inmez.
Herkes şehir merkezine gitmek için 100E numaralı otobüslerin durağında uzun bir kuyruk oluşturmuşken, biz ünlü Macar besteci Franz Liszt'i aradık ve bulduk.
Ferenc Liszt (Kolodko: Liszt Ferenc miniszobor)
Havaalanında durakların yakınında bavulunun üzerine oturmuş halde bulduk ilk minik heykelimizi. Miniszobor minik heykel demek. Bu başlığı kopyalayıp Haritalar'da aratırsanız yerini bulursunuz.
1811 ila 1886 yılları arasında yaşamış ünlü besteci. Ömrünün çoğunu Macaristan dışında geçirse de Macarlar onu unutmamış. Budapeşte'de adına bir de Müzik Akademisi var.
İmparator Franz Joseph (Kolodko: Ferenc Jóska miniszobor)
Peki Avusturya İmparatoru'nun bu köprüyle ne ilgisi var? Köprünün açlışında imparator bizzat bulunmuş. Köprüye onun adı verilmiş. Sonradan adı Özgülük Köprüsü olmuş.
Neyse, gün batıyor, imparatoru daha fazla rahatsız etmeyelim.
Sarkık Kulaklı Tavşan (Kolodko: Kockásfülű nyúl miniszobor)
Macaristan'da çok sevilen 1970'li yıllarda bir çizgi dizinin kahramanı olan bu tavşan, komünist rejimin ardından ABD'de Nickelodeon kanalında da yayınlandı. Böylece ünü dünyayı sardı.
Buda Kalesi'ne füniküler ile çıkılan yerde görebilirsiniz bu sevimli tavşanı. Belki de Budapeşte'nin en güzel manzarasında elinde dürbün ile şehri izliyor.
Drakula (Kolodko: Drakula miniszobor)
Kent Parkı (Varosliget)'nda Vajdahunyad Kalesi'nde birdenbire karşımıza çıktı. Neyse ki, bizi fark etmedi, elindeki kitaba dalmıştı. "Kitap okuyana yılan bile dokunmaz" diyerek uzaklaştık, rahatsız etmedik.
1931 yapımı "Kont Dracula" adlı korku filminde Macaristan doğumlu aktör Béla Lugosi unutulmaz bir performans sergilemiş. Bu heykel onun anısına bir saygı anıtı.
Balta (Kolodko: A balta miniszobor)
Özgürlük Meydanı'nda bu balta ile karşılaştık. Baltanın Macarcası da balta. Özgürlük Meydanı'nın Macaristan tarihindeki önemini anıtlarıyla bu yazımızda anlatmıştık. Lütfen okuyunuz!
2019 yılında Kolodko buraya bir Rus Şapkası (Ushanka) minik heykeli yapmış. Ancak bir nedenle aşırı sağcı bir politikacı bu heykeli bir baltayla parçalamış ve Tuna Irmağı'na atmış. Bunun üzerine Kolodko aynı yere bir balta heykeli yapmış.
Kurbağa (Kolodko: Breki miniszobor)
Yine Özgürlük Meydanı'nda Muppet Show'un ünlü sunucusu Kurbağa Kermit ile karşılaştık.
Kollarını önde birleştirmiş, insanlar da kucağına para bırakmış. Eğer kış aylarında buraya yolumuz düşerse boynunda bir atkı da görebilirmişiz. Çünkü buralar çok soğuk oluyormuş.
Balon Köpek (Kolodko: Libidó (Lufikutya csonttal) miniszobor)
Zincir Köprü (Széchenyi Lánchíd)'nün Peşte tarafındaki restoranların olduğu sahil yolunda bulduk bu minik heykeli. Hani ince uzun balonları şişirip katlayarak farklı şekiller verirler ya, bu minik heykel de şişme heykelleriyle tanınan Jeff Koons anısına yapılmış bir heykel.
Balondan yapılmış olsa çoktan patlardı, neyse ki değil ve sapasağlam.
Mekk Elek (Kolodko: Mekk Elek miniszobor)
Yine 1970'li yıllarda Macaristan'da yayınlanan bir çizgi film karakteri ile tanıştık. Mekk Elek, sevimli keçi ancak beceriksiz bir tamirci. Farklı işler denese de elinden bir iş gelmeyen bir karakter.
Buda Kalesi'ne giderken Széll Kálmán Meydanı'ndaki merdivenlerden çıkarken karşılaştık. Beceriksiz olabilir ama çok sevildiği kesin, çünkü bu kadar el altında olmasına karşın sağlamdı.
Széll Kálmán Meydanı'nda minik heykeller yapan başka bir heykeltıraş ile tanıştık: Antal Plank. Bu meydanda dört tane minik heykeli var.
Kaykay (Plank Antal: Gördeszka szobor)
Cüzdan (Plank Antal: Pénztárca miniszobor)
Şemsiye (Plank Antal: Esernyő miniszobor)
Kaykay'ı bulmak ne kadar kolay olduysa, Şemsiye'yi bulmak da bir o kadar zordu. Bitkilerin arasında zor gördük.
Salyangoz
Bu küçük meydanda Plank'ın dört, Kolodko'nun da bir minik heykelini bulmak bizi mutlu etti.
Budapeşte sokaklarında Kolodko'nun yaklaşık 40 tane minik heykeli var. Hepsini peşine düşemedik. Çünkü ciddi zaman harcamamız gerekiyordu. En az bir günümüzü alacak bir bulmaca.
Aslında her birini bulmak ve fotoğraflamak istedik. Böylece Türkçe bir rehber hazırlamış olacaktık. Ama bizden önce düşünmüş ve yapmışlar. "Turist Değil Gezgin" adlı blogta Budapeşte'nin minik heykellerini güzelce anlatmışlar. Biz yararlandık, siz de göz atabilirsiniz.
Fakat uyaralım, Kolodko çalışmaya devam ediyor. Török Adam minik heykelini yeni yapmış olmalı. Zincir Köprü'ye yakın Buda kıyısında. Biz fotoğraflayamadık.
Üstelik bu minik heykelleri anlatan bir Budapeşte sayfasında bile yeni heykeller yok: budapestflow. Yani bulmacaya yeni parçalar eklenmeye devam ediyor.
Tüm heykelleri göremedik belki ama Budapeşte sokaklarını bir açık hava sergisini gezer gibi gezdik. Bizim için güzel bir heyecan oldu. Yolumuz tekrar düşerse belki sergiyi tamamlarız. Gerçi Kolodko’ya yetişmek zor ama denemeye değer!
