Mersin'de yaşayan arkeolog arkadaşım Hakan Yurtsever ile, MÖ. 8-7 yüzyılda kurulduğu kabul edilen Soli Pompeipolis Antik Kenti'nin kalıntılarını görmek için, Mersin'in Mezitli ilçesi Viranşehir mahallesine gittik. Kent merkezinden çok uzak bir yer değil aslında. Mersin Deniz Müzesi ve Mersin Arkeoloji Müzesi'ne 8 km uzaklıkta.
Yerleşimin yoğunlaştığı bir bölgede korunmaya alınmış bir antik alandayız.
Sahilde sıcak güneşli havalarda deniz girmeyi heveslendiren bir kumsal var.
Bu kumsalda Soli'nin antik limanının da kalıntıları var. MÖ. 1.yüzyıla kadar burası önemli bir limandı ve kent, kendi sikkesini bastırabilecek kadar özgürdü.
Sahilden oltasını atıp balık avlamaya çalışanlardan başka, karaya çıkarılmış çokça sandal da var.
Ancak kent yönetimi zayıflayınca düşman kapıda belirir. Armenia Kralı Tigrenes, kenti yağmalar ve halkı göçe zorlar.
Yağmacılık, esir ticareti ve korsanlık dönemi başlar. Bu dönem MÖ 67 yılına kadar sürer. Romalı komutan Pompeius, bu tarihte Soli'de kargaşaya son verir.
Güneş anlamında bir kelime olan Soli'ye Pompeius'un adı eklenir. Böylece kent, Pompeius'a adanır.
MS 130 yılında İmparator Hadrianus, Soli'deki liman yapımına para desteği verir. Kent hıristiyanlığın önemli bir merkezi olur.
525 yılında büyük bir depremle sarsılır ve hasar gören kent, 7.yüzyılda da Arap akınlarına sahne olur.
Günümüzde bir arkeoparka dönüştürülmesi düşünülen alanda, 33 sütun ayaktadır. Bu sütunlu caddede 200 kadar sütun olduğu tahmin ediliyor.
Bu sütunların bazılarında figürler dikkat çekici..
Bu yürüyüş yolunda kazılarla ilgili bilgilendirmeler var.
Atatürk, 21 Mayıs 1938 günü burayı gezmeye gelmiş.
