
Ordu sahilinde Atatürk Parkı'nda güzel bir kafede kahvelerimizi yudumlarken Boztepe'den yamaç paraşütüyle havada süzüle süzüle sahile inen insanları izledik bir süre.
Bir uzmanla beraber bu deneyimi yaşıyorlardı. Biz denemeyi düşündük ama sadece düşündük. Korktuğumuzdan değil, yanımıza yeterince cesaret almadığımız için... Cesaretimizi topladığımızda deneyebiliriz.
Bir yandan teleferik kabinleri Boztepe'ye çıkıp iniyordu.
Bir anıtın yanındaydık. Bir gemi ve gemiden insanlar sandıklar taşırken betimlenmiş.
Biz de gemiye bindik. Giriş ücretsizdi.
Yüz yıl önce yaşanmış bir kahramanlık öyküsünün müzesindeydik.
Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının Anadolu’da yaktığı bağımsızlık ateşi sonuca ulaştı. Ama ne fedakarlıklarla, ne acılarla, ne mücadelelerle…
Rüsumat No:4 Vapuru 16 Temmuz1921 akşamı Trabzon limanındaydı.
Sandıklar yüklenmiş halde İnebolu’ya doğru yola koyuldu.
İstanbul Hükümeti, onu kaçakçılığı engellemesi için Karadeniz’e
göndermişti. Düşmana göre şimdi o kaçakçılık yapıyordu. İki Yunan gemisi
Karadeniz’de devriye geziyordu. Tekne ve takaları batırıyor, kasabaları
bombalıyordu. Rüsumat onlardan gizlenerek 17 Temmuz akşamı Ordu’ya ulaştı.
Düşman peşindeydi, biliyorlardı. Kaptanı Yüzbaşı Mahmut Gökbora, neşeli ve
cesur bir kaptandı.
Ordu’da yanaşabileceği bir liman yoktu. Ordu halkı yardıma
koştu, teknelerle sanıklar taşındı. Düşman gemileri geldiğinde karşılaştıkalrı
manzara şuydu:
Rüsumat karaya oturmuş, baş tarafındaki yangından dumanlar
yükseliyordu. Günlerdir aradıkları savaşçı gemi kullanılamaz haldeydi. Çekip
gittiler.
Askerler ve Ordulular Rüsumat’a koştu. Yangını onlar
çıkarmıştı. Biraz kontrolden çıkmıştı ama söndürdüler. Tekrar yüzdürdüler. 23
Temmuz günü Trabzon’a doğru yola koyuldu. Onarılması biraz zaman aldı. 26 Eylül’de
yine Trabzon limanındaydı. Yine cephane yüklü sandıklarını yüklendi, Samsun
limanına ulaştırdı. Ancak dönüş yolunda Görele Burnu yakınlarında yine düşman
devriyesiyle karşılaştı. Top atışları altında kaldı, ağır hasar aldı.
Pes eder miydi Rüsumat’ın askerleri? Etmediler. 1 Ekim’de onarımı başladı. Ama 14 Ekim’de yine saldırıya uğradı. Artık kurtarılma ihtimali kalmamıştı.
Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının Anadolu’da yaktığı bağımsızlık ateşi sonuca ulaştı. Ama ne fedakarlıklarla, ne acılarla, ne mücadelelerle…
Turgut Özakman "Şu Çılgın Türkler" kitabında Milli Mücadele yıllarımızı anlatırken Rüsumat No:4 vapurunun da öyküsünü anlatır. Henüz okumadıysanız, mutlaka okumanızı öneririz.
Bu ve benzeri anıtlar, heykeller ve müzeler; unutmamak ve unutturmamak için önemli, çok önemli.
Rüsumat No:4 Anıtı ve Gemi Müzesi, 25 Nisan 2023 tarihinde konuklarını ağırlamaya başladı.
Müzenin yanında bir otopark var. Biraz ilerisinde bir anıt daha var. Tarihten Günümüze Ordulu Şehitler Anıtı
Teleferik istasyonuna doğru yürüdük. Amacımız Boztepe'ye çıkmak. Ordu'ya bir de Boztepe'den bakmak.
İstasyonun çevresinde küçük dükkanlar ve büfeler var. Biraz dinlendik, biraz da alışverişten sonra "Hadi Boztepe'ye çıkalım," derken, önce "Ters Ev"de biraz eğlendik. Ardından "Boztepe'ye Teleferik" ile çıktık.
Kaynak :
Türk Kurtuluş Savaşı Anıt ve Müze Gemileri, Veysel Özbey, Savunma ve Savaş Araştırmaları Dergisi, 2024
https://ordu.ktb.gov.tr/TR-339601/rusumat-no-4-gemisi-ve-cumhuriyet.html